Zero Waste – sztuka samoograniczania w służbie ochrony środowiska

Idea Zero Waste (tłum. zero odpadów) jest odpowiedzią na szkody w środowisku powodowane konsumpcyjnym stylem życia człowieka. Coraz większa ilość wytwarzanych odpadów i zbyt szybkie zużycie zasobów naturalnych skłania wiele osób do „przejścia na Zero Waste”. Jakie korzyści przynosi model życia polegający na ograniczaniu zużywania zasobów, czyli po prostu na ich „niemarnowaniu”?

Zasady są proste

W stylu życiajakim jest Zero Waste istotną rolę odgrywają nasze codzienne wybory - oparte na minimalizmie i rozsądnym samoograniczaniu konsumpcji. W rezultacie prowadzą one do mniejszego zanieczyszczenia środowiska. Żeby łatwiej to zrozumieć, wystarczy zapoznać się z zasadami 5R, na których oparte jest Zero Waste:

Refuse (odmawiaj) - nie przyjmuj przedmiotów, które szybko wyrzucisz, tj. ulotki, próbki kosmetyków, opakowania i torby jednorazowego użytku.

Reduce (ograniczaj) - wprowadź minimalizm we własne życie, nabywaj i otaczaj się tylko tymi przedmiotami, które są rzeczywiście potrzebne oraz dokonuj świadomych zakupów. Właśnie dzięki przestrzeganiu tej zasady można ograniczyć ilość wytwarzanych odpadów.

Reuse (używaj ponownie) - unikaj przedmiotów jednorazowego użytku, a dla przedmiotów, które zostały już nabyte,szukaj ponownego zastosowania. Znajduj nowe przeznaczenie dla opakowań i innych przedmiotów. Jest dużo możliwości nowego zastosowania posiadanych rzeczy, np. stare ubrania, prześcieradła, firanki mogą być materiałem do szycia, a szklane słoiki stylowymi świecznikami.

Recycle (segreguj i przetwarzaj) - pamiętaj, jak ważny jest recykling, który jest następstwem prawidłowej segregacji odpadów. Stosuj ją codziennie w swoim domu zgodnie z Jednolitym Systemem Segregacji Odpadów, w którym do pięciu odrębnych pojemników wrzucane są inne frakcje odpadów (szkło, metal i tworzywa sztuczne, papier, bioodpady i odpady zmieszane).

Rot (kompostuj) - również odpady organiczne, tj. resztki jedzenia, gałęzie, trawa czy liście, mogą być wykorzystane do tworzenia wartościowego, naturalnego nawozu dla roślin.

Przy okazji wprowadzania w życie idei Zero Waste warto wziąć też pod uwagę zasadę repair – naprawiania zepsutych przedmiotów. Jest ona wykorzystywana przez różnego rodzaju firmy i instytucje. Przykładowo w Pile otwarta została Repair Cafe, gdzie za darmo naprawić można zepsuty przedmiot. Coraz częściej możemy też spotkać się z inicjatywami polegającymi na lokalnych zbiórkach i wymianach produktów. Są one symptomem zmian w podejściu do kwestii posiadania i dobrym przykładem zapobiegania powstawaniu opadów.

Zero Waste na co dzień

Bycie „zerowesterem” polega przedewszystkim na podejmowaniu bardzo odpowiedzialnych decyzji zakupowych. Świadome wybory i wkładanie mniejszej liczby produktów do koszyka to pierwszy krok prowadzący do zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów zanieczyszczających środowisko.Idea niemarnowania kładzie równieżnacisk na jak najdłuższe lub wielokrotne używanie posiadanych przedmiotów. Mogą one znajdować nowe zastosowania, być przekazane innym ludziom lubnaprawiane. Przykładowo możemy dzielić się ubraniami, meblami czy nieużywanym już sprzętem. Zero Waste to też powrót do tradycji – dobra okazja, by sięgnąć po praktyki naszych dziadków, w których zamiast chemicznych proszków używa się naturalnej sody, a kupowane latem owoce i warzywa trafiają do ponownie użytych słoików w formie smacznych przetworów. Rezygnacja z zakupu niepotrzebnych przedmiotów, przemyślane planowanie posiłków czy nabywanie produktów w większych opakowaniach (np. zamiast 6 małych opakowań jogurtu lepiej kupić 3 duże) daje wymierne korzyści w postaci zaoszczędzonych pieniędzy. Pozwala również bardziej docenić wartość tego, co posiadamy.

Życie w zgodzie z ekologią

Postawa Zero Waste jest w pełni etyczna i ekologiczna, gdyż wynika z poczucia odpowiedzialności za nadmierne zużycie zasobów naturalnych Ziemi oraz troskę o kondycję środowiska. Wprowadzenie nowego, zrównoważonego modelu życia jest szansą na przywrócenie przyrodzie możliwości zregenerowania. Zero Waste wynika również ze świadomości skutków własnych działań i realnego wpływu naszych indywidualnych wyborów na otoczenie. Oparcie się na idei niewytwarzania odpadów wpisuje się w najbardziej priorytetową zasadę gospodarowania odpadami, jaką jest zapobieganie ich powstawaniu. To właśnie od zmiany podejścia do nabywania dóbr należy zacząć działania wspierające środowisko naturalne.

Więcej niż chwilowa moda

Choć rozwiązania systemowe są ważne, to potrzeby pojedynczych konsumentów wyznaczają kierunek, w jakim podąża rynek. Warto pamiętać o tym za każdym razem, gdy w sklepie sięgamy po kolejną foliową reklamówkę lub gdy wyrzucamy do kosza niezjedzone produkty spożywcze. Zero Waste jest więc czymś więcej niż chwilowy trend. Idea ta ma szansę stać się coraz bardziej powszechną, a nawet konieczną praktyką życia we współczesnym świecie.

Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska, kampania Piątka za segregację, strona internetowa: naszesmieci.pl